راهنمای قدم به قدم هدایت تحصیلی پایه نهم

یکی از دغدغه های مهم دانش آموزان پس از اتمام پایه تحصیلی نهم، انتخاب رشته نهم می باشد. وزارت آموزش و پرورش کشور برای دانش آموزانی که وارد مقطع متوسطه دوم می شوند، برنامه ای تحت عنوان هدایت تحصیلی تدارک دیده است تا به این طریق دانش آموزان بتوانند طبق استعداد و توانمندی های خود رشته مورد علاقه خود را برای مقاطع تحصیلی آتی انتخاب نمایند. به این طریق دانش آموزان پایه نهم می توانند با تکمیل فرم هدایت تحصیلی در سایت هدایت تحصیلی نهم انتخاب های خود را بر اساس ارزیابی های کارشناسانه اولویت بندی کرده و برای پایه دهم ثبت نام نمایند.

اهمیت استعدادیابی دانش‌آموزان

آیا شما هم از آن دسته والدینی هستید که فکر می‌کنید تنها در صورتی که کودکتان در درس‌هایی مثل ریاضی نمره بالایی بیاورد با استعداد است و هوش بالایی دارد و در صورتی که نتواند نمره‌های بالایی در این درس‌ها بیاورد، پس او را بی‌استعداد می‌دانید؟

اما این تصور کاملا اشتباه است، چرا که استعدادهای افراد با یکدیگر فرق می‌کند، برای مثال فردی امکان دارد در کارهای هنری مهارت داشته باشد و لزوما توانایی در حل مسائل محاسباتی و هوش نمی‌تواند ملاک تعیین استعداد باشد.

در چنین شرایطی است که مساله استعدادیابی اهمیت پیدا می‌کند، چرا که اگر خانواده‌ها شرایطی را برای فرزند خود فراهم کنند تا کودک بتواند به استعدادها و توانایی‌های خود پی ببرد و سپس بستر لازم برای شکوفایی این استعدادها را فراهم کنند، فرزند موفق‌تری در آینده خواهند داشت.

استعدادیابی صحیح از همان دوران کودکی می‌تواند نقش خود را به طور موثری نشان دهد، چون برای مثال وقتی از همان سنین پایین بدانید که کودک‌تان بیشتر به چه کاری علاقه‌مند است، پس شرایط را برای او مهیا می‌کنید. از طرفی وقتی بدانید فرزندتان بیشتر به چه حوزه‌هایی علاقه‌مند است، حتی در انتخاب کلاس‌های فوق برنامه در تابستان هوشمندانه عمل می‌کنید.

همان‌طور که می‌دانید یکی از حساس‌ترین انتخاب‌های دانش‌آموزان در مقطع نهم رقم می‌خورد، وقتی که باید رشته آینده خود را مطابق هدایت تحصیلی مقطع نهم انتخاب کنند. این بدون شک یک انتخاب سرنوشت‌ساز و مهم است و باید در مورد آن خیلی بادقت و وسواس زیادی عمل کنند.

حال در شرایطی که شما از استعداد فرزند خود آگاهی دارید و دقیقا فرزند شما می‌داند که به چه حوزه‌ای علاقه‌مند است، این دوره را بدون هیچ مشکلی طی می‌کنید. همان‌طور که در مطلب، با تست استعدادیابی هوشمندانه راه خود را انتخاب کنید، به این موضوع اشاره کردیم که افراد معمولا در موضوع‌هایی که به آن علاقه دارند، استعداد نیز دارند و می‌توانند در آن زمینه‌ها بسیار موفق ظاهر شوند.

وقتی بدانید که کودک خود برای مثال به حوزه گرافیک و برنامه‌نویسی علاقه‌مند است و از طرفی نمی‌داند که دقیقا کدام رشته را برای آینده خود انتخاب کند، می‌توانید در تابستان فرصت یادگیری این مهارت‌ها را در اختیار او قرار دارید و او را با این فضاهای کاری بیشتر آشنا کنید تا بتواند برای انتخاب رشته آینده خود با دید بهتری تصمیم‌گیری کند.

روند انتخاب رشته نهم به دهم توسط آموزش و پرورش

از آن جایی که انتخاب رشته تحصیلی آینده یکی از اصلی‌ترین انتخاب‌های دانش‌آموزان است و امکان دارد دانش‌آموزان نتوانند انتخاب درستی داشته باشند، وزارت آموزش و پرورش با اجرای روند هدایت تحصیلی، سعی دارد راهنمایی درستی مطابق با علاقه، توانایی‌ها، ویژگی‌های شخصیتی و در نظر گرفتن بازار کار مشاغل مختلف پیشنهادهایی در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد.

در هدایت تحصیلی پایه نهم، انتخاب‌های دانش‌آموز، عملکرد تحصیلی وی، نظر معلمان، نتیجه آزمون‌های مشاوره‌ای، نظر مشاوران، نظر خانواده و همچنین نیاز استانی و کشوری به آن رشته ملاک قرار می‌گیرد.

در سایت همگام امکان تکمیل فرم اولویت‌بندی برای هدایت تحصیلی در اختیار دانش‌آموزان مقطع نهم قرار می‌گیرد. دانش‌آموزان موظف هستند در یک زمان تعیین شده نسبت به تکمیل فرم اقدام کنند و برای انتخاب اولویت‌های خود دقت بالایی به خرج دهند.

شاید خانواده این تصور و داشته باشند که تنها نظر مشاوران مدرسه در خصوص انتخاب رشته آینده کافی است، در صورتی که اصلا به این صورت نیست، چرا که یک مشاور در خصوص تمام مشاغل اطلاعات ندارد و از طرفی شاید به قدر کافی در خصوص روحیات فرزند شما اطلاعاتی نداشته باشد، بنابراین استناد تنها به حرف مشاور و برگه هدایت تحصیلی اصلا درست نیست.

از طرفی قبل از اقدام برای مشورت گرفتن از مشاوره مدرسه، دانش‌آموز باید یک شناخت کافی از خود داشته باشد تا بتواند در خصوص علایق، توانایی‌ها و دیگر ویژگی‌های شخصیتی خود بیشتر توضیح دهد تا مشاور بتواند به درستی او را راهنمایی کند.

ضرورت حضور خانواده در مسیر هدایت تحصیلی

در زمان استرس‌زا انتخاب رشته سعی کنید همراه فرزند خود باشید، اما همراهی صحیح در این دوران از هر چیزی مهم‌تر است و قرار نیست به استرس این فضا اضافه کنید.

از خانواده انتظار می‌رود در این دوران فضایی مناسب برای فرزند خود به‌وجود آورند، حال این فضای مناسب با داشتن اطلاعات کافی از علایق، توانمندی‌ها و استعداد فرزند شکل می‌گیرد. در این دوران سعی کنید که همراه فرزند خود باشید و به او کمک کنید.

خانواده دقیقا همان جایی است که شخصیت فرزند شکل می‌گیرد و هیچ شخصی بهتر از خانواده از خلقیات و روحیات فرزند خود اطلاع ندارد و این اطلاعات می‌تواند به خودآگاهی فرزند کمک زیادی کند. اما خانواده‌ها نباید این تصور را داشته باشند که به‌دلیل داشتن اطلاعات بالا از فرزند خود می‌توانند تصمیم نهایی را بگیرند، خانواده تنها می‌تواند به فرزند خود کمک کند.

چه عواملی در هدایت تحصیلی موثر می باشند؟

در برنامه هدایت تحصیلی عوامل بسیاری تاثیرگذار می باشد. هدایت تحصیلی برنامه ای هدفمند است که علاوه بر روحیات و علاقه مندی های دانش آموز، وابسته به عوامل بیرونی متعددی است که می تواند بر اولویت بندی و انتخاب وی تاثیر بگذارد. در ادامه زیر به بخشی از این عوامل بیرونی اشاره شده است:

• نظر مشاوران، والدین، دانش آموزان و دبیران هر کدام دارای 10درصد تاثیر در فرایند هدایت تحصیلی می باشد

• آزمون رغبت دارای 15 درصد تاثیر در هدایت تحصیلی می باشد

• آزمون هوش دارای 15 درصد تاثیر در هدایت تحصیلی می باشد

• سوابق تحصیلی متوسطه اول دارای 35 درصد تاثیر در هدایت تحصیلی می باشد

چگونه رشته ها برحسب فرآیند هدایت تحصیلی اولویت بندی می شوند؟

همانطور که پیش از این اشاره شد، در فرایند هدایت تحصیلی علاوه بر علایق دانش آموز به سوابق تحصیلی وی نیز پرداخته می شود. به همین منظور کسب نمره حدنصاب از دروس تخصصی هر رشته در روند انتخاب دانش آموز بسیار اهمیت دارد. چنانچه میانگین دروس تخصصی رشته مورد نظر فرد محصل در سه پایه تحصیلی هفتم، هشتم و نهم از حداقل میانگین در نظر گرفته شده پایین تر باشد، عوامل دیگر در هدایت تحصیلی وی بی تاثیر خواهند شد.

برگه هدایت تحصیلی و بخش های مختلف آن

برگه هدایت تحصیلی که شامل 7 فرم است پس از بررسی کارشناسان و مشاوران تحصیلی در اختیار دانش آموز و اولیا قرار می گیرد.

• فرم شماره 1 تا 4 : این فرم ها مربوط به نظرخواهی از دانش آموز، معلمان، والدین و مشاوران است که در قسمت بالا به آن اشاره شد.

• فرم شماره 5: این فرم شامل جمع بندی آزمون ها و نظرات مشاورین است که در آن ویژگی و توانمندی های دانش آموز توسط کارشناسان تحصیلی بررسی و نقاط ضعف و قدرت شخصیتی آن ها بر اساس تحقیقات صورت گرفته ذکر می شود.

• فرم های شماره 6 و 7: در انتها نتایج ارزیابی های هدایت تحصیلی در فرم های 6 و 7 ارائه می شود. در فرم شماره 6 نتایج و اولیت بندی رشته ها برحسب نظرسنجی ها و امتیازات کسب شده دانش آموز در آزمون ذکر شده است که نمره کل آن از 100 محاسبه می گردد.

• درحالی که در فرم شماره 7 امتیاز محصل در هر شاخه تحصیلی طبق حروف "الف، ب، ج و د" ارائه شده که تفسیر آن به صورت زیر می باشد:

  اولویت الف: وجود این حرف نشان دهنده این است که شرایط دانش آموز برای تحصیل در این رشته مناسب است و می تواند بدون در نظر گرفتن ظرفیت در این رشته به تحصیل بپردازد.

  اولویت ب: این حرف بدان معناست که دانش آموز امکان تحصیل در این رشته را دارد اما می بایست در قسمت تکمیل ظرفیت این رشته اقدام به ثبت نام نمایند تا اولویت با دانش آموزانی باشد که نمره تحصیلی بالاتری در این رشته کسب کرده اند.

  اولویت ج و د: این حروف در زیر هر رشته نشان می دهد که دانش آموز در صورت وجود ظرفیت پس از اتمام ثبت نام گروه هایی که نمره تحصیلی بالاتری کسب کرده اند، می تواند در این رشته ها به تحصیل بپردازد.

  از سال 1402 فرم 6 و 7 در یک فرم تجمیع شده است

سخن نهایی

بنابراین همان‌طور که گفتیم مساله استعدادیابی در زمینه هدایت تحصیلی مقطع نهم و انتخاب رشته دوران کنکور، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد، چرا که دانش‌آموز شناخت بیشتری از خود پیدا می‌کند و از طرفی خانواده‌ها می‌توانند کودک خود را بیشتر راهنمایی کنند.

خانواده در مسیر هدایت تحصیلی نقش بسیار بزرگی را ایفا می‌کند، از این رو باید والدین روابط عالی با فرزند خود برقرار کنند و اطلاعات زیادی داشته باشند تا بتوانند راهنمایی‌های مناسبی در اختیار فرزند خود قرار دهند.

از این رو می‌توانید از بسته جامع آموزشی انتخاب رشته پایه نهم کمک بگیرید و با انجام تست‌های استعدادیابی، به صورت کاملا هدفمند برای آینده خود تصمیم‌گیری کنید. در این پلتفرم آزمون‌های مختلفی برای استعدادیابی طراحی شده است که با انجام هر کدام می‌توانید به شناخت بیشتری از خود برسید و مسیر خود را راحت‌تر پیدا کنید.

با آرزوی موفقیت و بهروزی